پنج تفاوت بین الهیات کاتولیک با الهیات انجیلی
جسی جانسون
استاد دانشگاه در مسترز سمیناری در واشنگتن دی سی
۱. دکترین عادل شمرده شدگی (پارساشمرده شدگی بوسیله ی ایمان)
مسیحیت انجیلی می آموزند كه گناهكاران تنها بر اساس «ایمان» عادل شمرده می شوند، كه ایمان بر قربانی جایگزینِ۱ كاملِ مسیح بر روی صلیب متمرکز است كه با رستاخیز با شکوه اش تأیید شد. همچنین، عادل شمرده شدگی عطیه ای است که از طریق فیض خداوند داده شده است. و سرانجام اینکه، در زمان تبدیل، عادل شمرده شدگی بصورتِ کامل و تمام داده می شود و در طول زندگی، ایمانداران بیشتر از آنچه عادل شمرده شده اند، عادل نخواهند شد.
در مقابل، كلیسای كاتولیك می آموزد كه عادل شمرده شدگی یک روند و پروسه ای است كه شامل اعمال نیز می شود (در رابطه با عادل شدن، این اعمال است که ایمان را تكمیل می كند) و در واقع، اعمال دلیل عادل شمرده شدگی می باشد. بعلاوه ، كلیسای كاتولیك می گوید:
"اگر کسی بگوید که گناهکار تنها با ایمان عادل شمرده می شود، بدین معنی که، برای بدست آوردن”فیض“ لازم نیست شخص گناهکار عمل و یا کار خاصی انجام بدهد، آناتیما (لعنت) بر او باد". (شورای ترنت، کانن IX)
کانن دیگری چنین رأیی صادر کرد:
"اگر کسی بگوید که عدالت به دست آمده [عادل شمرده شدگی] پایدار نمی باشد و از طریق کارهای نیک در برابر خدا افزایش نمی یابد، بلکه بگوید این اعمال نیک فقط میوه و نشانه عادل شمرده شدگی و ایمان است، و دلیل افزایش عدالت نمی باشد، باشد تا آناتیما (لعنت) بر او باد"
(شورای ترنت، کاننXXIV.)
۲. پاپ سَرٍ کلیسا و مصون از خطا است
مسیحیت انجیلی می آموزد كه كلیسا شامل شده از تمام آنانی که خدا از طریق ایمان ایشان را عادل شمرده شده است. کلیساهای محلی توسط مشایخ رهبری می شوند و هر کلیسا، به طور مجزا و معمولاً، خودمختار می باشد. سَرِ كلیسا مسیح است و علاوه بر كتاب مقدس، هیچ كسی و اقتدار دیگری بر روی كلیسای محلی وجود ندارد. شبان و مشایخ در رهبری کلیسا در برابر اشتباهات مصون نیستند.
طبق آموزه های کاتولیک، این کلیسا از افراد غیر مسیحی (مردم دنیا نیز) تشکیل شده است و رهبری در آن توسط کسانی انجام می شود که اقتدار قدوسیت را پذیرفتند (شماسان، کاهنان و اسقف ها). سَرِ كلیسا پاپ است كه می تواند در مورد مسائل كلیسا با در این اقتدار صحبت كند؛ و در مورد آموزه ها و اخلاق، رأی و نظرات وی از خطا و اشتباه مصون است. علاوه بر این، شرط لازم برای نجات تسلیم پاپ شدن است:
"ما به طور جدی اعلام می کنیم، تشریح و تأیید می کنیم که تسلیم شدن به کاهن اعظم روم شرط لازم برای نجات برای هر انسانی است."
(1302 Bull Unam Sanctam)
۳. مراسم شام خداوند
مسیحیت انجیلی می آموزد که اعشای ربانی برای یادآوری انجام می شود. این عملی است که در آن شرکت کنندگان قربانی و کفاره ی جانشین عیسی مسیح را به یاد می آورند. نان نمادی از بدن است، و شراب خون او. در این عمل هیچ چیز عرفانی وجود ندارد ؛ هیچ شایستگی به عدالت ما نمی افزاید. این از فیض است که مسیحیان را ترغیب می کند تا در عمق های مسیح رشد کنند.
كلیسای كاتولیك درباره حضور فیزیکی تعلیم می دهد. کاتولیک ها ادعا می کنند که نان و شراب به معنای واقعی کلمه به بدن و خون عیسی تبدیل می شوند. بنابراین، در طول مراسم، کاهن از عیسی می خواهد که از آسمان بیاید و در شکستن نان دوباره عیسی قربانی بیاورد. شرکت در این فیضی خاص و یکی از هفت راز مقدس است و به عنوان یک "قربانی واقعی و حقیقی" شناخته می شود. در اینجا نقل قول دیگری از کانون های شورای ترنت آمده است:
"اگر کسی بگوید که در طول این مراسم ما یک قربانی واقعی و حقیقی را به خدا نمی دهیم، یا این که عیسی شخصا قربانی نمی دهد، باشد تا آناتیما (لعنت) بر او باد."
در اینباره، بسیاری از پروتستان ها و پوریتانی ها (راستدینان) که آماده پذیرش این موضوع نبودند، به دست کلیسای کاتولیک روم به شهادت رسیدند. آنها مشارکت در این مراسم را بت پرستی می دانستند، بنابراین از مشارکت خودداری کردند و به دلیل امتناع، آنها اعدام شدند.
۴. مریم و لـقاح مطهر
برای مسیحیان انجیلی، مریم مادر عیسی بود، او نیز به وسیله ی ایمان به عیسی مسیح از گناه نجات پیدا کرد. ما تأیید می کنیم که دوره ای در زندگی او وجود داشته است که خودش به عیسی ایمان داشته (مرقس ۳۰:۳-۳۳)، اما تا زمان مرگ، به عیسی مسیح ایمان آورد و او را شناخت. پس از عیسی، او فرزندان دیگری نیز داشت؛ مریم مادر عیسی به مرگ طبیعی درگذشت. او به عنوان نمونه ای از یک زن و مادرِ ایماندار، برای ما مسیحیان گرامی و بسیار قابل احترام می باشد.
در كلیسای كاتولیك، مریم آنقدر موضع عزت است که در بسیاری از نقاط – بی پرده و آشکارا عبادت می شود. کاتولیک ها نه تنها از این موضوع استقبال می کنند، بلکه برای مریم نماز و دعا نیز دارند (به عنوان مثال ، دعای درود بر مریم یا آوه ماریا). در کاتولیک، مریم گناهکار شمرده نمی شود؛ تعلیم کلیسای کاتولیک در مورد مفهوم لقاح مطهر نشان می دهد که مریم از بدو تولد دارای طبیعتِ گناه آلود نبوده، به همین دلیل متعاقباً نیازی به کفاره ی عیسی مسیح نیز نبود. در مقابل، او خودش در این کفاره شراکت دارد. او به عنوان بانویی پاک و باکره، جاودانه و ابدی می باشد.
۵- بـرزخ
مسیحیان انجیلی معتقدند كه برزخ وجود ندارد. تنها بهشت و جهنم وجود دارد. جهنم واقعیت است، و بهشت یا آسـمان هدیه ای از جانب خداوند می باشد که با ایمان به قربانیِ عیسی مسیح می توان آن را بدست آورد در فیضِ رایگان خداوند. هرکسی که پس از مرگ به عیسی مسیح ایمان داشته باشد، بلافاصله به جلال می رود، جایی که برای همیشه در حضور خدا خواهد ماند.
الهیات كاتولیك تعلیم می دهد كه پس از مرگ، كاتولیك ها در برزخ به سر می برند. فقط كساني كه در وضعیت فیض هستند مي توانند به آنجا بروند و با گذر از درد و رنج تا بازخرید گناهانی که به مرگ ابدی ختم نمی شود قادر خواهند بود وارد بهشت بشوند. برزخ ابدی نیست، اما شباهت هایی به جهنم نیز دارد: آنجا آتش و رنج وجود دارد، این برای آن گناهانی می باشد که شخص تا هنگام مرگ موفق به توبه از آنها نشده است پس بنابراین باید کفاره اش را بپردازد. به طور کلی، دکترین برزخ کل سیستم کاتولیک را در خودش جای داده؛ از این نظر که مطابق این سیستم، محکومیت ابدی مبتنی بر اعمال انسان است و فرد گناهان زیادی را در طول زندگی مرتکب می شود، بنابراین ممکن نیست همگی آنها را به یاد بیاورد، پس او بخاطر تمام گناهانش هم نمی تواند توبه کند. بر این اساس، برزخ جایگاه بسیار خاصی در سنت کاتولیک دارا می باشد.
من این لیست از اختلافات را بیان کردم زیرا همیشه تعجب کرده ام، همانطور که برخی می گویند: "کاتولیک ها و مسیحیان در باورهای اولیه ایمان مسیحی و موضوعات مهم با یکدیگر برابر هستند، اما آنها فقط در جزئیات با ما متفاوت می باشند."
من معتقدم که ما باید درک کنیم که اساساً "باورهای اولیه ایمان مسیحی و موضوعات مهم" در کجا مورد بحث است، اما بدون شک، این پنج سؤال آنقدر مهم هستند که به طور مستقیم با انجیل در ارتباط می باشند.
۱. قربانی جایگزین
ما کفارهٔ مسیح را به عنوان “رضایت کیفری بحسب عدالت خدا” تأیید می‌کنیم. در برنامۀ رستگاری، عیسی مسیح به عنوان “ضامن” انتخاب شد، پس وظیفه داشت تا به خاطر آن خدمتی کرده یا بدهکاری دیگران را بپردازد. برای برآورده کردن این تعهد، به خاطر محبّت بی‌نهایتش به مردم خود، نه تنها او از احکام شریعت اطاعت کرد، امّا بلکه دچار مجازات حکم شریعت از غضب و لعنت خداوند نیز شد. در طول زندگیش، و مخصوصاً در مرگش، عیسی مسیح “گناهان ما را … متحمّل شد”، که آن توصیف به این معنی است که او مجازات تمام آن گناهان را برداشت؛ و پس گفته شده که او، “به‌سبب - ’در حسب‘گناهان ما تسلیم گردید”، در واقع “مسیح نیز برای گناهان یک بار زحمت کشید، یعنی عادلی برای - ’در جای‘ظالمان”. در واقع همینطور بود که او به یک “قربانی” تبدیل شد، جرم ما به او منتقل گشته و بخاطر آن، زندگی او به عنوان پرداخت مجازات گرفته شد. پس شکی نمی‌تواند باشد، چون خداوند بر او “مجازات” و “عذاب” تحمیل آورده - او که جانشین قانونی گناهکاران است - تا ما “بوسیله او از غضب نجات” یابیم. این جلال و شکوه انجیل است و تنها امید برای گناهکاران نیازمند و بیچاره می‌باشد
- جسی جانسون
استاد شبانی در مدرسه ی مسیحیِ عمانوییل، اسپرینگفیلد – ویرجینیا
استاد دانشگاه در مسترز سمیناری در واشنگتن دی سی
منبع روسی
